Reflecties over de kankerzorgstrategie van de toekomst

16 juni 2025

Het laatste gestructureerde Kankerplan werd geïntroduceerd in 2008, in een periode waarin nog geen gecoördineerd beleidskader voor kankerzorg bestond. Anno 2025 dringt de vraag zich op of een volledig nieuw Kankerplan noodzakelijk is. De noodzaak lijkt eerder te liggen bij een herbronning.

Prof. Ahmad Awada speaking at the event "Cancer Care; The Future Is Now"

    Het laatste gestructureerde Kankerplan werd geïntroduceerd in 2008, in een periode waarin nog geen gecoördineerd beleidskader voor kankerzorg bestond. Het kwam tot stand na een grondige evaluatie die belangrijke lacunes in de zorg identificeerde, en resulteerde in concrete aanbevelingen. Dankzij sterke politieke wil en electorale belangstelling kon het plan succesvol worden geïmplementeerd. Inmiddels is het, met enkele actualiseringen, ruim vijftien jaar operationeel.

    Anno 2025 dringt de vraag zich op of een volledig nieuw Kankerplan noodzakelijk is. De noodzaak lijkt eerder te liggen bij een herbronning: een vernieuwde strategie die voortbouwt op de bestaande fundamenten en tezelfdertijd inspeelt op de snelle technologische en wetenschappelijke ontwikkelingen binnen de oncologie.

    De strategie vernieuwen lijkt vandaag belangrijk dan een volledig nieuw Kankerplan uitwerken.

    Meer dan een eenvoudige actualisatie vereist zo’n herbronning een grondige reflectie: behouden we het huidige kader? Welke elementen moeten we verder ontwikkelen? En volstaat de term “Kankerplan” nog wel om de ambitie en visie voor de toekomst adequaat te weerspiegelen?

    Voor de ontwikkeling van een effectieve en toekomstbestendige strategie dienen we onderstaande sleutelfactoren in beschouwing te nemen:

    1. Evaluatie van de impact: een uitgebreide SWOT-analyse (Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats) van het bestaande plan is onontbeerlijk. Inzicht in de behaalde successen en de bestaande verbeterpunten vormt de noodzakelijke basis voor het uitstippelen van de volgende stappen.

    2. Wetenschappelijke en technologische vooruitgang: de oncologie heeft de afgelopen vijftien jaar ingrijpende evoluties doorgemaakt, onder meer op het vlak van therapeutische innovaties, moleculaire biologie, artificiële intelligentie en gezondheidseconomische overwegingen. Een geactualiseerde strategie dient de ontwikkelingen integraal te omarmen en proactief in te spelen op toekomstige tendensen om relevant te blijven.

    3. Geïntegreerde en holistische benadering: kankerzorg overstijgt de loutere behandeling van de ziekte. Preventie, vroege opsporing, nazorg en langdurige ondersteuning van (ex-)patiënten vormen cruciale componenten. Die moeten we verder versterken en integreren in een bredere visie op volksgezondheid. De overlap van risicofactoren tussen kanker en andere niet-overdraagbare aandoeningen, zoals cardiovasculaire ziekten, onderstreept de noodzaak van een geïntegreerde, ziekte-overstijgende preventiestrategie.

    4. Evolutie van het gezondheidszorgsysteem: kankerzorg kan niet los worden gezien van de bredere ontwikkelingen binnen het zorglandschap. De organisatie van ziekenhuizen, de infrastructuur voor klinisch onderzoek en de algemene structuur van zorgverlening moeten we integraal meewegen in de nieuwe strategie. De toegenomen complexiteit van het politieke en institutionele landschap maakt het ontwikkelen van een samenhangend en toekomstgericht Kankerplan een grotere uitdaging dan in 2008.

    De discussie over de toekomst van de kankerzorgstrategie moet dan ook verder gaan dan een loutere update van het bestaande plan. Het betreft de uitwerking van een vernieuwde visie die zowel de hedendaagse realiteit als de toekomstige mogelijkheden reflecteert. Mogelijk dient ook de benaming te evolueren, zodat deze niet langer verwijst naar historische beperkingen, maar eerder een moderne, inclusieve en dynamische aanpak van kankerzorg symboliseert.

    Het gaat niet enkel om beleidsaanpassingen, maar om het herdefiniëren van de toekomst van oncologie en volksgezondheid — met als doel een ambitieuze, geïntegreerde en duurzame impact te realiseren voor de komende generaties.

    Meer artikels

    ‘Een affiche bij de huisarts redde mijn leven’

    “Als ik me in de herfst van 2016 niet grieperig had gevoeld, zat ik hier nu misschien niet meer.” Robert Henkinet getuigt hoe het lot ervoor zorgde dat darmkanker tijdig bij hem werd vastgesteld. Een gelukkig toeval. “Maar je mag niet op geluk rekenen. We moeten met zijn allen nog…

    In Memoriam Johan Thibo

    In Memoriam Johan Thibo

    24 februari 2025

    Op 15 februari 2025 heeft Johan Thibo ons verlaten. Als oprichter en voorzitter van Prolong vzw zette hij zich jarenlang in voor mensen met longkanker of longvlieskanker en hun naasten. Dank je voor je energie, Jo.